Türkiye’de İhracat, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve Karbon Emisyonu İlişkisi

Makale Bilgileri
Dergi: Business and Economics Research Journal
Makalenin Başlığı: Türkiye’de İhracat, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve Karbon Emisyonu İlişkisi
Yazar(lar): Mine Yılmazer, Batuhan Karabiber
Cilt: 13
Sayı: 2
Yıl: 2022
Sayfa: 199-220
ISSN: 2619-9491
DOI Numarası: 10.20409/berj.2022.369
Öz
Son yıllarda ticaretin serbestleşmesi ve hızlı sanayileşme faaliyetleri, diğer gelişen piyasa ekonomileri gibi Türkiye’nin de karbondioksit (CO2) emisyonu ve küresel ısınmadaki payını artırmaktadır. Bu bağlamda, gerçekleştirilen araştırmalar ve alınacak önlemler gelecek kuşaklar için hayati öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de ihracatın, doğrudan yabancı yatırımların (DYY) ve gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) çevre kirliliğine olan etkisini test etmektir. Çalışmada ayrıca Türkiye’de kirli sektörlerin ihracatındaki rekabet gücünün son yıllardaki değişimi incelenmiştir. Bu kapsamda iki ayrı analiz gerçekleştirilmiştir. Öncelikle 1995-2019 yılları arasında beş kirli sektörün (demir-çelik, kimyasallar, metalik olmayan mineraller, demir dışı metaller ve kâğıt sektörü) ihracatındaki rekabet gücü Balassa (1965)’nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük (AKÜ) Endeksi kullanılarak hesaplanmıştır. Türkiye’nin demir-çelik, metalik olmayan mineraller ve kâğıt sektöründe karşılaştırmalı üstünlüğü olduğu tespit edilmiştir. İkinci aşamada Türkiye’de 1974-2019 yılları arasında ihracat, DYY, GSYİH ile CO2 emisyonu arasında uzun dönemli ilişkinin varlığı için ARDL sınır testi ve değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek için Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ihracat CO2 emisyonunu istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Diğer taraftan, DYY ile CO2 emisyonu arasında güçlü bir bağlantı ve nedensellik ilişkisi ortaya çıkmamıştır.

Anahtar Kelimeler: Kirlilik Sığınağı Hipotezi, Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük, Kirli Sektörlerin İhracatı, Doğrudan Yabancı Yatırımlar

JEL Sınıflandırması: F14, F18, F43

https://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/img/icons/pdf.gif Tam Metin