Kişiliğin, Gösterişçi Tüketimin ve İnternet Bağımlılığının Kompulsif Satın Alma Üzerindeki Etkisi

Makale Bilgileri
Dergi: Business and Economics Research Journal
Makalenin Başlığı: Kişiliğin, Gösterişçi Tüketimin ve İnternet Bağımlılığının Kompulsif Satın Alma Üzerindeki Etkisi
Yazar(lar): Onur Terzi, Funda Bayrakdaroğlu
Cilt: 13
Sayı: 3
Yıl: 2022
Sayfa: 523-544
ISSN: 2619-9491
DOI Numarası: 10.20409/berj.2022.387
Öz
Tüketim alışkanlıklarının sürekli değişmesi ve satın alma kararlarının rasyonellikten uzaklaşması, farklı tüketim tarzlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kronik olarak tekrarlayan ve engellenemeyen bir satın alma dürtüsü sonucu ortaya çıkan kompulsif satın alma davranışı, bu farklı tüketim tarzlarından bir tanesidir. Bu çalışmanın ana amacı kişiliğin, gösterişçi tüketimin ve internet bağımlılığının kompulsif satın alma davranışı üzerindeki etkilerini incelemektir. İstanbul’da yaşayan 839 katılımcıdan anket yöntemiyle veri toplanmıştır. Yapısal eşitlik modeli kapsamında yapılan analizler neticesinde kişilik, gösterişçi tüketim ve internet bağımlılığının bireylerin kompulsif satın alma eğilimi üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür. Kompulsif satın alma eğilimi ile dışadönüklük ve nevrotiklik kişilik tipleri ile arasında pozitif, deneyimlere açıklık kişilik tipi ile negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Kontrol kaybı ve sosyal ilişkilerde olumsuzluk değişkenleri ile kompulsif satın alma eğilimi arasında da anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların kompulsif satın alma eğilimlerinin yaş, cinsiyet, gelir düzeyi, eğitim durumu ve kullanılan kredi kartı sayısı gibi demografik değişkenler açısından farklılaştığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Kompulsif Satın Alma, Alışveriş Bağımlılığı, Kişilik, Gösterişçi Tüketim, İnternet Bağımlılığı

JEL Sınıflandırması: D91, D11

https://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/img/icons/pdf.gif Tam Metin