Örgüt Otoritesine İtaat: Dezoort ve Roskos-Ewoldsen’in İtaat Ölçeği’nin Uyarlanması

Makale Bilgileri
Dergi: Business and Economics Research Journal
Makalenin Başlığı: Örgüt Otoritesine İtaat: Dezoort ve Roskos-Ewoldsen’in İtaat Ölçeği’nin Uyarlanması
Yazar(lar): Gökhan Türköz, Bilge Aksay, Utku Güğerçin
Cilt: 11
Sayı: 3
Yıl: 2020
Sayfa: 841-854
ISSN: 2619-9491
DOI Numarası: 10.20409/berj.2020.285
Öz
Yönetim ve organizasyon yazınında yetke ve yetkecilik kavramları konusunda yapılan çok sayıdaki araştırmaya rağmen, itaat konusunun sınırlı düzeyde ele alındığı görülmektedir. Türkçe alanyazında da çalışanların işyerindeki itaat düzeylerine odaklanan herhangi bir ölçme aracına rastlanılmamıştır. Ancak çalışanların işyerindeki aykırı ve uygunsuz emirler de dahil olmak üzere itaat düzeylerinin belirlenmesinin, etkin bir yönetim süreci için faydalı ipuçları sağlayacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, DeZoort ve Roskos-Ewoldsen (1997) tarafından geliştirilen Örgüt Otoritesine İtaat Ölçeği’nin (ÖOİÖ) Türkçeye uyarlanmasıdır. Araştırma kapsamında; örgütsel itaat olgusu tartışıldıktan sonra uyarlama sürecine geçilmiş, bu süreçte dilbilimsel ve kültürel öğelerin etkileri dikkate alınmıştır. 257 adet beyaz yakalı çalışan üzerinde gerçekleştirilen anket çalışmasından elde edilen veriler, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçeğin yapı (birleşme ve ayrışma) geçerliliğinin testi için Kontrol Odağı Ölçeği (Adil Olmayan Dünya İnancı), Otorite Algı Ölçeği (Mevkiye Yönelik Otorite Algısı), Rahim Örgütsel Çatışma Ölçeği (ROCI-II, Form-A, Ödün Verme) ve Dean’in Yabancılaşma Ölçeği (Kuralsızlık) kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, ÖOİÖ’nün iki boyutta tanımlanan, güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, uyarlama sürecinde kültürel ve dilbilimsel unsurların önemine işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: İtaat, Yetke, Yetkecilik, Örgüt Otoritesi, Ölçek Uyarlama

JEL Sınıflandırması: D23, M12

https://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/img/icons/pdf.gif Tam Metin