Türkiye-ABD Dış Ticaretinde Ödeme Şekli Tercihlerine Belirsizliklerin Etkileri: Zaman İçinde Değişen Bootstrap Nedensellik Testi

Makale Bilgileri
Dergi: Business and Economics Research Journal
Makalenin Başlığı: Türkiye-ABD Dış Ticaretinde Ödeme Şekli Tercihlerine Belirsizliklerin Etkileri: Zaman İçinde Değişen Bootstrap Nedensellik Testi
Yazar(lar): Oğuzhan Özçelik
Cilt: 13
Sayı: 2
Yıl: 2022
Sayfa: 239-256
ISSN: 2619-9491
DOI Numarası: 10.20409/berj.2022.371
Öz
Bu çalışmada ABD’deki ticaret politikası belirsizlikleri (Trade Policy Uncertainty; TPU) ve ekonomi politikaları belirsizlikleri (Economic Policy Uncertainty; EPU) ile piyasalardaki korku düzeyinin (Volatility Index; VIX), Türkiye-ABD arasındaki dış ticarette kullanılan ödeme şekli tercihlerine etkileri 2002:01-2021:M05 dönemi için zaman boyutunun tamamı için Hacker ve Hatemi-J (2012) bootstrap nedensellik testiyle, alt dönemler için Yılancı ve Kılcı (2021) zamanla değişen bootstrap nedensellik testiyle analiz edilmiştir. Hacker ve Hatemi-J (2012) testine göre; analiz döneminde TPU’dan Türkiye’nin ABD’ye yaptığı peşin ihracata, VIX’ten Türkiye’nin ABD’ye yaptığı vadeli ihracata, EPU’dan Türkiye’nin ABD’den yaptığı vadeli ithalata ve mal mukabili ithalata doğru nedensellik ilişkileri vardır. Yılancı ve Kılcı (2021) testi sonuçlarına göre; ABD’deki ticaret ve ekonomi politikalarındaki belirsizliklerin arttığı dönemlerde Türk ve ABD’li firmalar kendilerini sağlama almaya çalışmakta ve peşin ihracat yapmayı tercih etmektedirler. Bu etki özellikle Trump dönemi (2016-2020) ve Covid-19 sürecinde daha belirgin hale gelmiştir. Türkiye’den ABD’ye vadeli ihracatta EPU daha belirleyici iken, Türkiye’nin ABD’den vadeli ithalatında TPU, EPU ve VIX etkilidir. Türkiye-ABD mal mukabili ticaretinde EPU ve VIX belirleyici konumundadır. Bu nedenle ABD ile ticaret yapan Türk firmaların, ABD’deki TPU, EPU ve VIX göstergelerini de yakından izlemelerinde yarar vardır.

Anahtar Kelimeler: Ticaret Politikası Belirsizlikleri, Ekonomi Politikası Belirsizlikleri, Piyasadaki Korku Endeksi, Dış Ticarette Ödeme Şekilleri, Zamanla Değişen Nedensellik Testi

JEL Sınıflandırması: D81, F14, F41

https://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/img/icons/pdf.gif Tam Metin