Bu çalışma, örgütlerin alternatif yönetişim biçimleri arasında seçim yapmalarına neden olan işlem maliyeti faktörlerinin açıklamalarına yer vermekte ve gereksinim duyulan araştırma alanlarını tanımlamayı amaçlamaktadır. Yeni kurumsal ekonomi geleneğinde işlem maliyeti yaklaşımının rolü üzerine bir tartışmayla başlayan bu çalışma, işlem maliyeti teorisine dayanan kavramsal modellerin yönetişim meselesini açıklama konusundaki yeterliliğini eleştirel bir bakış açısıyla işlemektedir. Yönetişim seçimi üzerine süregelen ampirik araştırma, işlem maliyeti teorisine ek olarak kaynak temelli bakış açısı ve ilişkisel yönetişim bakış açısı gibi alternatif teorilerin varsayımlarıyla desteklenen bulgular sunmaktadır. Bağlantılı olarak, bu çalışma gelecekte ampirik araştırmaların odağını oluşturacak muhtemel konulara yer vererek son bulur.

Anahtar Kelimeler: İşlem maliyeti teorisi, yönetişim seçimi, yönetişim meseleleri, ampirik literatür

Bu çalışmada, Türkiye’deki İMKB100 endeksi, faiz oranı ve döviz sepeti gibi finansal verilerin 2002-2012 arası aylık getiri serileri kullanılarak, son 60 aya ait dönemlerdeki bütünleşme dereceleri tahmin edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, tüm serilerde, ABD kaynaklı küreselleşen mortgage krizinin etkisinde olan 2008-2009 arasındaki 24 aylık döneme ait FI dereceleri, sonraki 36 aylık dönemdeki FI derecelerinin ortalaması ve istatistiksel olarak anlamlılıkları belirgin artış kaydetmiştir. FI derecelerindeki bu iyileşmeye rağmen, İMKB100 Endeksinin FI derecesinin ortalaması, son 36 aylık döneminde de düşük değerde ve anlamlılık düzeyi bakımından zayıf kalmıştır. İMKB100 ve faiz oranı serileri, FI değeri tahminlerinin anlamlılıkları zayıf da olsa bazen uzun hafıza özelliğine sahiptir. Böylece, faiz oranı ve özellikle İMKB serisinin çoğu dönem kısa zaman dinamiklerine göre davrandığını kabul etmek yanlış olmaz. Ancak, bu dönemdeki döviz kuru ise -0,23117 bütünleşme derecesi ile belirgin orta hafıza özelliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kesirli bütünleşme, FI parametresi, finansal zaman serileri.

Bu çalışmada Türkiye’nin 1923-2011 döneminde işsizlik oranının asimetrik davranışı incelenmiştir. Bu amaçla doğrusal birim kök testleri ile Markov rejim değişim modeli uygulanmıştır. Birim kök testleri sonuçlarına göre işsizlik oranı serisi düzey değerinde durağan olmamakla beraber birinci farkında durağandır. Markov rejim değişim modelinin uygulanması sonucunda, işsizliğin 1923–1950 döneminde sürekli asimetrik davranış sergilediği görülmüştür. Bu sonuç ışığında işsizlik oranının bu dönemde doğrusal olmayan bir yapıya sahip olduğu ve iki rejim arasında geçişler gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Analizler ışığında 1950’li yıllardan sonra ise işsizlik oranında katılıkların oluştuğu anlaşılmaktadır. Türkiye’de işsizlik oranının gelişimine baktığımızda çıkarabileceğimiz diğer bir önemli sonuç da, işsizlik oranının ilk defa %7’yi aştığı 1974’ten sonra, aradaki 1996, 1998 ve 2000 istisna yılları hariç, 2012’ye kadar hiçbir yılda bu seviyenin altına düşmemiş olmasıdır. Bir anlamda işsizlik oranı aşağı doğru katılık göstermiş, yani işsizlik rejim değiştirerek bu seviyenin üstünde kalıcı bir karakter kazanmıştır.

Anahtar Kelimeler: İşsizlik oranı, Birim kök testleri, BDS Testi, Doğrusal Olmama, Markov rejim değişim modeli.

Tüketicilerin mal, hizmet ve deneyim gibi pazarlama sunumlarına ilişkin karar verme süreçlerini bilişsel bir yaklaşımla ve tüketici bakış açısıyla keşfetmeye çalışan neden – sonuç zinciri teorisi (means – end chain theory) ve basamaklama yöntemi (laddering technique), tüketici davranışlarını anlamak için pazarlama alanında başvurulan popüler yaklaşımlardan biridir. Bu çalışmanın amacı tüketici davranışları konusunda yabancı yazında sıklıkla kullanılan, nitel bir yöntem olan basamaklama yöntemini teorik alt yapısı ve uygulamasıyla birlikte inceleyerek yerli yazına katkı sağlamaktır. Bu amaçla yazın incelenerek ilk olarak basamaklama yönteminin teorik alt yapısını oluşturan neden – sonuç zinciri teorisi, teorinin kavramsal yapısı, varsayımları ve tüketici davranışı araştırmalarındaki uygulamaları, sonrasında ise sırasıyla basamaklama yöntemi, veri toplama, veri analizi ve yorumlama aşamaları, basamaklama yöntemine yöneltilen eleştiriler ve yöntemin türleri (sert basamaklama) ele alınmaktır. Basamaklama yöntemi alternatif veri toplama araçları ve yöntemleriyle yerli araştırmacıların ilgisini beklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Neden – sonuç zinciri, basamaklama yöntemi, sert basamaklama, nitel araştırma, tüketici davranışı.

Müşteri değeri, ihtiyaçları karşılamasının ötesinde müşteriyle uzun vadeli ilişkiler kurma ve sürdürmenin anahtarıdır. Bu nedenle üstün müşteri değeri sunumu, müşteri ilişkileri yönetimi performansının itici gücü olarak sürdürülebilir rekabetçi avantajın sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, müşteri değerini oluşturan temel boyutlar, müşteri tatmini, marka sadakati ve müşteri ilişkileri yönetimi performansı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu doğrultuda Afyon ilindeki termal otellerin müşterilerinden elde edilen veriler yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiş ve müşteri tatmininin %80 oranında müşteri değeri boyutlarınca belirlendiği ve müşteri tatminini en çok etkileyen müşteri değeri boyutunun duygusal değer, en az etkileyen değer boyutunun ise sosyal değer olduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte müşteri tatminin müşteri ilişkileri yönetimi performansı ve marka sadakati üzerinde yüksek düzeyde etkisi olduğu, bu etkilerin büyük kısmının da müşteri değerinin dolaylı etkisiyle ortaya çıktığı belirlenmiştir. Dolayısıyla müşteri değer boyutlarının müşteri ilişkileri yönetimi performansı ve marka sadakati üzerinde müşteri tatmini aracılığı ile dolaylı bir etkiye sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler: Müşteri Değeri, Müşteri Tatmini, Marka Sadakati, Müşteri İlişkileri Yönetimi Performansı

Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki sanayi işletmelerinde karlılığı etkileyen unsurların ortaya konulmasıdır. Karı etkileyen unsurların belirlenmesi şirketlerin daha verimli çalışarak karlarını daha kolay kontrol etmelerini sağlayabilmektedir. Bu amaçla İstanbul Sanayi Odası tarafından her yıl belirlenen 500 büyük ve ikinci 500 büyük sanayi işletmesi veri seti olarak seçilmiştir. 1000 işletmeye ait 1993 – 2010 arasındaki yıllık panel veriler analize tabi tutulmuştur. Sonuç olarak karlılık oranı ile borçlanma ve büyüklük arasında negatif, işgücü verimliliği ve ihracat düzeyi arasında pozitif bir ilişki olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca yabancı ortaklı şirketlerin yerli şirketlere oranla, özel şirketlerin ise kamu şirketlerine oranla daha karlı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Karlılık, Panel Modeller

Bu çalışmada Fama ve French’ in üç faktörlü finansal varlık fiyatlama modelinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’ndaki geçerliliği test edilmektedir. Analizde kullanılan veriler 2003 ile 2010 yılları arasında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören hisse senetlerinin aylık getirileridir. Getiriler incelendiğinde büyük firmaların hisse senetlerinden oluşan portföylerin getirilerinin küçük firmaların hisse senetlerinden oluşan portföylerin getirilerinden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, piyasa değeri/defter değeri oranı düşük olan firmaların hisse senetlerinden oluşan portföylerin piyasa değeri/defter değeri oranı yüksek olan firmaların hisse senetlerinden oluşan portföylerden genellikle daha çok fazla getiri elde ettikleri görülmüştür. Firmaların büyüklüklerine ve piyasa değeri/defter değeri oranlarına göre dokuz adet portföy oluşturulmuştur. Portföy getirilerindeki farklılıkları açıklayabilmek amacıyla risk faktörü olarak piyasanın fazla getirisi, portföydeki firma büyüklüğü ve firma piyasa değeri/defter değeri değişkenlerinin etkileri incelenmiştir. Portföydeki firmaların büyüklüğünün, orta ve küçük firmalardan oluşan portföylerin fazla getirilerinde etkili olduğu tespit edilirken büyük firmalardan oluşan portföylerin fazla getirilerinde etkisiz olduğu gözlenmiştir. Piyasa değeri/defter değeri oranı faktörü, yüksek piyasa değeri/defter değeri oranına sahip firmalardan oluşan portföylerde etkilidir. Bu model portföylerin fazla getirilerindeki farklılıkları açıklama gücüne sahip olsa da belirtilen dönemde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’ndaki başarısı sınırlıdır.

Anahtar Kelimeler: Varlık fiyatlama, defter değeri-piyasa değeri oranı, Fama ve French üç faktör modeli, risk, fazla getiri.

The purpose of this paper is to investigate the factors affecting information technology usage behavior of tax office employees in the Black Sea Region of Turkey. To accomplish this purpose, the data is gathered from 133 tax office employees who work in Black Sea Region of Turkey through a questionnaire that is formed with 5-point Likert-type scale. Research model is developed in the light of Theory of Reasoned Action, and a series of analyses is conducted. The predicted hypotheses are tested thought regression analyses. According to results, intention of tax office employees has the high predictive power on information technology usage. Additionally, attitude and subjective norms of tax office employees have an impact on their intention towards information technology usage. However, their attitude has the more predictive power than their subjective norms on their intentions towards information technology usage.

Anahtar Kelimeler: Information Technology, Tax Office Employee, Reasoned Action, Intention, Attitude, Subjective Norm

Genellikle denk olması gereken bütçe, ülkelerin içinde bulunduğu ekonomik koşullara göre çoğunlukla açık bütçe şeklinde hazırlanır. Ülkeler bazen ekonomik büyüme amaçlı olarak açık bütçe politikası izlerler. Ancak, izlenen politikalar sürdürülemez boyutlara ulaştığında ülkenin ekonomik krizle karşı karşıya kalması kaçınılmaz olur. Vergi gelirleri ile kamu harcamaları artışı arasında bir nedensellik ilişkisi vardır. Bu ilişki vergilendir-harca veya harca-vergilendir şeklinde olduğu gibi aynı zamanda her iki aracın birlikte değiştirilmesi şeklinde gerçekleşebilir. Bu çalışmada Türkiye üzerine bir inceleme yapılmıştır. Yapılan bu çalışmada 1924 -2009 yıllarına ait veriler çerçevesinde Türkiye için önce vergi gelirlerinin toplanması daha sonra kamu harcamaları programının yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Vergilendir-harca, Harca-vergilendir, Mali senkronizasyon, Koentegrasyon

Bu çalışmada e-öğrenme öğrenci memnuniyetini etkileyen faktörlerin görece önemleri incelenmeye çalışılmaktadır. Kapsamlı bir literatür taraması ışığında e-öğrenme öğrenci memnuniyetini şekillendiren faktörleri içeren bir model önerisi yapılmaktadır. Sözkonusu modelde yer alan faktörler beş grup altında toplanmakta olup, bu grupları oluşturan faktörler ise on beş tanedir. Bu on beş alt faktör; öğrenci-öğretim üyesi etkileşimi, öğrencinin bilgisayar kullanım düzeyi, öğrencinin bilgisayar kullanımına karşı tutumu, öğretim üyelerinin e-öğrenmeye ilgisi, ders materyal kalitesi, gelişimin izlenebilirliği, kullanım kolaylığı, sisteme erişim, sistemde etkileşim kalitesi, kalite, esneklik, materyal güncelleme, üniversite desteği, öğrenci takibi ve kurs yönetimidir. Sözkonusu modeli test etmek amacıyla Sakarya Üniversitesi e-öğrenme programlarına katılan toplam 562 öğrenci üzerinde anket uygulaması yapılmaktadır. Keşifsel faktör analizi bu on beş alt faktörden oluşan çözüm yerine on alt faktörden oluşan bir modelin daha uygun olacağını göstermektedir. Ayrıca, regresyon analizi bulguları bu on alt boyuttan sadece altı tanesinin e-öğrenme öğrenci memnuniyetini etkilemekte olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: Müşteri memnuniyeti, Bilişim Sistemleri, E-öğrenme öğrenci memnuniyeti, keşifsel faktör analizi, regresyon analizi.