Petrol Fiyatı ve Döviz Kurunun Gıda Fiyatları Üzerine Asimetrik Etkisi: Türkiye Örneği

Makale Bilgileri
Dergi: Business and Economics Research Journal
Makalenin Başlığı: Petrol Fiyatı ve Döviz Kurunun Gıda Fiyatları Üzerine Asimetrik Etkisi: Türkiye Örneği
Yazar(lar): Cem Gökce
Cilt: 12
Sayı: 3
Yıl: 2021
Sayfa: 599-611
ISSN: 2619-9491
DOI Numarası: 10.20409/berj.2021.340
Öz
Ekonomik istikrarın önündeki engellerden biri yüksek enflasyondur. Enflasyonun belirleyici faktörleri arasında da gıda enflasyonu sayılabilir. Bu çerçevede çalışmanın amacı, Türkiye’de petrol fiyatlarının ve döviz kurunun gıda fiyatları üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışmada petrol fiyatlarının ve döviz kurunun gıda fiyatları üzerinde asimetrik etkisi olduğu öngörüsü çerçevesinde NARDL (Doğrusal Olmayan Otoregresif Dağıtılmış Gecikme) yöntemi uygulanmıştır. Çalışmada Ocak 2010- Aralık 2019 dönemine ilişkin aylık veriler kullanılmıştır. Elde edilen temel bulgular beklenti çerçevesinde gerçekleşmiştir. Bulgular, petrol fiyatlarının ve döviz kurunun gıda fiyatları ile uzun dönemde asimetrik ilişki içerisinde olduğunu göstermektedir. Kısa dönemde ise asimetrik bir ilişki tespit edilememiştir. Ayrıca uzun dönem katsayılar incelendiğinde, petrol fiyatlarının ve döviz kurunun pozitif değişimlerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmektedir. Petrol fiyatı ve döviz kurundaki pozitif değişimler gıda fiyatlarını aynı yönde etkilemektedir. Petrol fiyatları 1 ABD Doları arttığında gıda fiyat endeksi 0,30 birim, Dolar kuru 1 TL arttığında ise gıda fiyat endeksi 16,6 birim artmaktadır. Bu bulgular çerçevesinde bir politika önerisi olarak; petrol fiyatlarındaki ve döviz kurlarındaki pozitif şokların gıda fiyatlarına geçişkenliğini azaltacak tedbirlerin alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Petrol Fiyatları, Döviz Kurları, Gıda Fiyatları, NARDL Modeli, Asimetri

JEL Sınıflandırması: E31, Q11, Q31, Q43

https://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/img/icons/pdf.gif Tam Metin